Zmiana czasu – temat, który dzieli Europę
Od lat temat zniesienia zmiany czasu z letniego na zimowy i odwrotnie budzi emocje wśród mieszkańców Unii Europejskiej. Choć Parlament Europejski już w 2019 roku poparł propozycję zakończenia tej praktyki, sprawa utknęła w martwym punkcie. Dlaczego, mimo licznych deklaracji, wciąż przestawiamy zegarki?
Argumenty za zniesieniem zmiany czasu
Zdrowie na pierwszym miejscu
Eksperci alarmują, że zmiana czasu negatywnie wpływa na zdrowie. Według Europejskiego Towarzystwa Badań nad Snem (ESRS), przestawianie zegarków powoduje zaburzenia rytmu dobowego, problemy ze snem, a nawet zwiększa ryzyko zawałów serca i udarów mózgu. Szczególnie narażone są osoby starsze, które trudniej adaptują się do nowych warunków czasowych.
Ekonomia i logistyka
Zmiana czasu generuje dodatkowe koszty dla gospodarki. Firmy transportowe, logistyczne oraz przedsiębiorstwa produkcyjne muszą dostosowywać harmonogramy pracy, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami. Według raportu Komisji Europejskiej z 2018 roku, oszczędności energii wynikające ze zmiany czasu są minimalne i nie rekompensują kosztów organizacyjnych.
Bezpieczeństwo na drogach
Badania Uniwersytetu Kolorado wskazują, że w pierwszych dniach po zmianie czasu liczba wypadków drogowych wzrasta nawet o 6%. Powodem jest zmęczenie kierowców oraz zaburzenia koncentracji wynikające z nagłej zmiany rytmu dnia.
Czytaj też: 800 plus a alimenty? Sprawdź, co mówią przepisy
Argumenty przeciw zniesieniu zmiany czasu
Więcej światła dziennego
Zwolennicy utrzymania zmiany czasu argumentują, że dzięki niej możemy dłużej korzystać ze światła dziennego. W okresie letnim oznacza to więcej czasu na aktywność fizyczną, rekreację oraz turystykę, co pozytywnie wpływa na zdrowie psychiczne i fizyczne społeczeństwa.
Korzyści dla handlu i usług
Dłuższe dni sprzyjają również sektorowi usługowemu i handlowemu. Restauracje, kawiarnie czy sklepy notują większe obroty, gdy klienci chętniej spędzają czas poza domem. Według raportu brytyjskiego Instytutu Badań nad Handlem Detalicznym (BRC), zmiana czasu na letni może zwiększyć obroty handlowe nawet o kilka procent.
Trudności w ustaleniu jednolitego czasu
Jednym z głównych problemów jest brak zgody co do tego, który czas – letni czy zimowy – powinien obowiązywać na stałe. Państwa północne preferują czas zimowy, który zapewnia więcej światła rano, natomiast kraje południowe wolą czas letni, który wydłuża wieczory. Brak konsensusu w tej kwestii skutecznie blokuje dalsze działania.
Polska prezydencja w UE – nowa nadzieja?
Od 1 stycznia 2025 roku Polska objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk potwierdził, że kwestia zniesienia zmiany czasu została wpisana do agendy polskiej prezydencji. „Bardzo chcielibyśmy. Uznajemy, że jest to bardzo ważny temat społeczny i gospodarczy. Możliwości, które stwarza nam prezydencja, dają dobrą sposobność do przekonania naszych partnerów, aby to zostało przez instytucje europejskie przeprowadzone” – powiedział minister Paszyk w rozmowie z TVP Info.
Minister zaznaczył również, że proces decyzyjny w tej sprawie jest możliwy do przeprowadzenia w ciągu pół roku polskiej prezydencji. „Parlament Europejski zrobił swoje, Komisja Europejska się wypowiedziała. Dzisiaj musimy ten proces dokończyć” – dodał Paszyk.
Co dalej z czasem letnim?
Historia pokazuje, że droga do porozumienia w tej kwestii jest długa i pełna przeszkód. Czy tym razem uda się osiągnąć kompromis? Odpowiedź poznamy już wkrótce.
Źródła:
• Polska Agencja Prasowa (PAP)
• Raport Komisji Europejskiej ws. zmiany czasu (2018)
• Europejskie Towarzystwo Badań nad Snem (ESRS)
• Badania Uniwersytetu Kolorado ws. wypadków drogowych
• Raport brytyjskiego Instytutu Badań nad Handlem Detalicznym (BRC)
Czytaj też: Zmiana czasu na letni już blisko! Sprawdź, kiedy przestawiamy zegarki w 2025
