Jesienne choroby roślin – jak zapobiegać rozprzestrzenianiu się grzybów i pleśni?

Artykuł sponsorowany
Jesień to okres, w którym rośliny często narażone są na infekcje grzybowe i rozwój pleśni. Warunki panujące w tym czasie, takie jak niższe temperatury oraz zwiększona wilgotność, sprzyjają rozwojowi chorób roślin ozdobnych i uprawnych. Jakie są najczęstsze zagrożenia jesienią i jakie działania profilaktyczne warto podjąć, aby zminimalizować ryzyko infekcji?

Najczęstsze choroby roślin w sezonie jesiennym

W sezonie jesiennym choroby roślin uprawnych stanowiły poważne zagrożenie dla rolników w Polsce. Wysoka wilgotność i stosunkowo wysokie temperatury sprzyjały rozwojowi infekcji grzybowych, co dotknęło m.in. pszenicę i jęczmień ozimy. Wśród głównych zagrożeń wymieniono septoriozę paskowaną liści, mączniaka prawdziwego oraz rdzę jęczmienia. Badania wykazują, że choroby te wpływają na zmniejszenie potencjału plonotwórczego roślin i ich mrozoodporności, co może prowadzić do osłabienia upraw na zimę​.

Ponadto do najczęstszych chorób zalicza się:

  • Mączniak rzekomy i prawdziwy. Choroby te objawiają się charakterystycznym, białym lub szarym nalotem na powierzchni liści. Zagrożenie dotyczy roślin dyniowatych, winorośli oraz wielu gatunków roślin ozdobnych.
  • Szara pleśń. Powoduje miękkie, brązowe plamy na owocach i liściach pokrywających się w wilgotnych warunkach szarym nalotem. Problem ten najczęściej dotyka truskawki, pomidory oraz maliny.
  • Rdza. Uwidacznia się jako drobne, pomarańczowe plamy na spodzie liści. Dotyczy roślin strączkowych, malin, róż i traw.
  • Zaraza ziemniaka. Choroba mogąca prowadzić do poważnych strat w uprawach ziemniaków i pomidorów. Objawia się brązowymi, wodnistymi plamami na liściach, pędach i owocach.

Sposoby zapobiegania chorobom grzybowym

Skuteczna ochrona przed grzybami i pleśnią polega na podejmowaniu odpowiednich działań profilaktycznych. Poniżej znajdują się sprawdzone sposoby, które pomogą zmniejszyć ryzyko infekcji.

  • Usuwanie porażonych części roślin. Gdy na liściach lub owocach pojawiają się pierwsze oznaki choroby, warto jak najszybciej usuwać dotknięte chorobą fragmenty roślin. Dzięki temu ograniczymy źródło infekcji i zminimalizujemy ryzyko rozprzestrzenienia się patogenów na zdrowe części upraw.
  • Zapewnienie właściwej cyrkulacji powietrza. Gęste nasadzenia i brak przycinania mogą prowadzić do utrzymania się nadmiernej wilgoci. Natomiast  odpowiednie rozmieszczenie roślin pozwala na lepszy przepływ powietrza, co skutecznie utrudnia rozwój chorób grzybowych.
  • Podlewanie z zachowaniem ostrożności. Podlewanie roślin bezpośrednio u nasady pozwala uniknąć moczenia liści, co w dużym stopniu ogranicza możliwość rozwoju pleśni i grzybów. Poza tym warto dostosowywać ilość wody do panujących warunków atmosferycznych.
  • Wykorzystanie biologicznych metod ochrony roślin. Stosowanie preparatów biologicznych zawierających pożyteczne mikroorganizmy to skuteczny i przyjazny środowisku sposób ochrony. Przykładem są produkty oparte na grzybach z rodzaju Trichoderma ograniczające rozwój patogenów poprzez konkurencję o zasoby.
  • Ściółkowanie gleby. Ściółka organiczna, taka jak słoma czy kompost, pomaga utrzymać odpowiedni poziom wilgoci w glebie oraz redukuje kontakt liści z powierzchnią gleby. Dodatkowo ściółkowanie wzbogaca podłoże w składniki odżywcze, co pozytywnie wpływa na zdrowie roślin.
  • Rotacja upraw. Unikanie sadzenia tych samych gatunków w jednym miejscu rok po roku to jedna z podstawowych zasad profilaktyki chorób grzybowych. Płodozmian ogranicza kumulację patogenów w glebie i stwarza warunki do zdrowego wzrostu roślin.

Pomóc mogą także profesjonalne środki ochrony roślin, które dostępne są w ofercie https://wpolu.pl/. Przykładowo w uprawie rzepaku ozimego zalecane jest również stosowanie fungicydów w fazie 4-8 liści (BBCH 14-18), co minimalizuje rozwój patogenów jak sucha zgnilizna kapustnych, a także zapobiega ich rozprzestrzenianiu się na młodsze rośliny​. Statystyki wykazują, że wcześnie zastosowana ochrona może ograniczyć infekcje o ponad 20%, poprawiając mrozoodporność roślin i zmniejszając potencjalne straty w plonie​. 

Korzyści z ekologicznych metod ochrony roślin

Zastosowanie biologicznych preparatów ochrony roślin oraz dbanie o zdrowe warunki upraw przynosi wiele korzyści. Poza minimalizowaniem ryzyka infekcji wspomaga naturalną odporność roślin oraz ogranicza negatywny wpływ na środowisko. Naturalne metody, takie jak stosowanie biopreparatów opartych na mikroorganizmach (np. Bacillus amyloliquefaciens lub Pythium oligandrum), wykazują wysoką skuteczność w zwalczaniu chorób grzybowych, takich jak mączniak czy rdza, przy zachowaniu równowagi ekosystemu.

Ostatecznie preparaty biologiczne nie tylko skutecznie ograniczają rozwój chorób grzybowych, ale również wspierają równowagę mikrobiologiczną gleby. W dłuższej perspektywie przekłada się to na lepsze plony.

Jak zapobiegać rozprzestrzenianiu się grzybów i pleśni? Podsumowanie

Jesienne choroby roślin to problem, który można skutecznie ograniczyć, stosując przemyślane praktyki uprawowe oraz metody biologiczne. Profilaktyka oparta na usuwaniu chorych części, zapewnianiu odpowiedniej cyrkulacji powietrza czy właściwym podlewaniu to klucz do zdrowych upraw. Poza tym inwestując w ekologiczne metody ochrony, dbamy nie tylko o nasze rośliny, ale także o otaczające nas środowisko. Dzięki wdrożeniu tych sprawdzonych kroków możesz skutecznie ochronić swoje rośliny i cieszyć się obfitymi plonami bez ryzyka jesiennych infekcji!

Zobacz także