Spis treści:
Zasady profilaktyki: pierwotne i wtórne
Kto jest najbardziej narażony na zachorowanie?
Kiedy zacząć się badać?
Jakie są najważniejsze kroki profilaktyczne?
Samobadanie piersi - kiedy i jak je przeprowadzić?
Jak przeprowadzić samobadanie piersi?
Zasady profilaktyki: pierwotne i wtórne
Zasady profilaktyki raka piersi dzielą się na pierwotne i wtórne. Jak wyjaśnia lek. Aleksandra Przybyłko, specjalizująca się w radioterapii onkologicznej, profilaktyka wtórna to działania, które pomagają szybko wykryć chorobę. Profilaktyka pierwotna to przede wszystkim zmiana stylu życia – wysypianie się, dieta bogata w owoce i warzywa, picie dużej ilości wody, regularna aktywność fizyczna, ograniczenie spożywania alkoholu oraz unikanie palenia papierosów.
fot. Shutterstock
Kto jest najbardziej narażony na zachorowanie?
Przyczyna raka piersi jest nieznana, ale wiadomo, że najczęściej na raka piersi chorują kobiety (ok. 99% chorych), chociaż znane są również przypadki występowania tego nowotworu u mężczyzn (ok. 1%). Rak piersi najczęściej dotyka panie w wieku 50-70 lat, ale chorują też osoby w młodszych i starszych grupach. Wpływ na zwiększenie częstości występowania nowotworów piersi mają również mutacje genu BRCA1 i BRCA2. Około 8% pacjentek jest nosicielkami takiego genu.
Kiedy zacząć się badać?
Pierwszym badaniem diagnostycznym stosowanym w profilaktyce wtórnej jest USG piersi. Kobiety powinny zacząć wykonywać je od około 20. roku życia i powtarzać co dwa lata do około 30. roku życia. Starszym kobietom zaleca się natomiast korzystanie z mammografii, która wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie. Pacjentki bez obciążenia rodzinnego, powinny wykonywać badanie raz na 2-3 lata, przy jednoczesnym corocznym badaniu USG i comiesięcznym samobadaniu.
Jakie są najważniejsze kroki profilaktyczne?
Rak piersi, choć często kojarzony z kobietami starszymi, coraz częściej dotyka również młodsze panie. Statystyki pokazują, że liczba młodych kobiet z rozpoznaną chorobą nowotworową rośnie. W związku z tym coraz ważniejsze staje się uczestnictwo w programach profilaktycznych, a także regularne samobadanie piersi.
fot. Shutterstock
Samobadanie piersi - kiedy przeprowadzić?
Kobiety powinny badać sobie piersi raz w miesiącu, najlepiej dzień do trzech dni po zakończonej menstruacji. Panie po menopauzie powinny z kolei sobie wybrać jeden stały dzień w miesiącu, w którym będą to badanie wykonywać.
Jak przeprowadzić samobadanie piersi?
Pierwsza część samobadania to oglądanie. Należy obejrzeć piersi i zwrócić uwagę na ich symetrię. Trzeba również przyjrzeć się brodawkom sutkowym – sprawdzić, czy nie zmieniły kształtu albo koloru, czy nie pojawiły się zaciągnięcia skóry.
Druga część to badanie palpacyjne piersi, czyli dotykiem. Każdą pierś badamy za pomocą trzech palców, okrężnymi ruchami, sprawdzając, czy nie pojawiły się zgrubienia. Oprócz piersi warto także zbadać w ten sam sposób pachy.