Przesilenie zimowe - najkrótszy dzień i najdłuższa noc
Zima to czas, kiedy dni stają się coraz krótsze, a noce coraz dłuższe. Wszystko to osiąga swój kulminacyjny punkt podczas przesilenia zimowego. To właśnie wtedy mamy do czynienia z najkrótszym dniem i najdłuższą nocą w całym roku.
Najkrótszy dzień i najdłuższa noc w roku to zjawiska związane z ruchem Ziemi wokół Słońca i nachyleniem jej osi. W momencie przesilenia zimowego Słońce znajduje się w zenicie nad Zwrotnikiem Koziorożca, co sprawia, że jego promienie padają na półkulę północną pod najmniejszym kątem w ciągu całego roku.
Kiedy wypada przesilenie zimowe?
Przesilenie zimowe jest momentem, który nie ma stałej daty. Wynika to z różnic w długości roku słonecznego (365 dni, 5 godzin i 49 minut), co sprawia, że przesilenie może przypadać 21 lub 22 grudnia. W 2024 roku najkrótszy dzień w Polsce przypadnie w sobotę, 21 grudnia, a dokładny moment przesilenia nastąpi o godzinie 10:19.
Ile potrwa najkrótszy dzień w Polsce?
Długość dnia w czasie przesilenia zimowego różni się w zależności od miejsca na Ziemi. W Polsce, w zależności od regionu, Słońce będzie świeciło od około 7 godzin i 10 minut na północy kraju do 8 godzin i 15 minut na południu. To oznacza, że najdłuższa noc roku może trwać nawet ponad 16 godzin!
Na przykład w Warszawie jasno zrobi się o 7:43, a ciemno już o 15:25, podobnie jak w Gdańsku gdzie słońce wzejdzie o 8:05, co da dzień trwający nieco ponad 7 godzin. W Krakowie zaś dzień będzie nieco dłuższy – od 7:37 do 15:40, czyli 8 godzin i 3 minuty światła.
Astronomiczna, kalendarzowa i meteorologiczna zima
Warto zwrócić uwagę, że istnieje kilka różnych systemów klasyfikacji pór roku. Zima astronomiczna rozpoczyna się wraz z przesileniem zimowym i trwa do równonocy wiosennej, kiedy długość dnia zrówna się z długością nocy. W 2025 roku to zjawisko wystąpi 20 marca. Zima kalendarzowa, mająca stałą datę, zaczyna się zawsze 22 grudnia i kończy 21 marca. Natomiast meteorologiczna zima, stosowana przez klimatologów, trwa od 1 grudnia do 28 lutego.
Po przesileniu – coraz dłuższe dni
Przesilenie zimowe to nie tylko najkrótszy dzień w roku, ale również punkt zwrotny. Już następnego dnia słońce zacznie wschodzić wyżej na niebie, co da nam więcej światła. Od tego momentu, aż do przesilenia letniego, będziemy obserwować stopniowe wydłużanie się dnia.