Gąska sosnowa, znana również jako Tricholoma matsutake, od dawna budziła zainteresowanie grzybiarzy na całym świecie. Jej obecność odnotowana została w starszych atlasach grzybów zarówno w Europie, jak i Ameryce Północnej. Dziś jej występowanie ogranicza się głównie do Eurazji, a jej znalezienie w Polsce jest wydarzeniem na miarę odnalezienia świętego Graala.
Gąski sosnowe są nie tylko rzadkie, ale i wyjątkowo smaczne. Ich niepowtarzalny aromat cynamonu nie ulatnia się nawet po długim gotowaniu czy smażeniu. W kuchni azjatyckiej cenione są za swoje właściwości zdrowotne, w tym za wzmacnianie odporności oraz potencjalne działanie przeciwnowotworowe i przeciwutleniające. Są doskonałym dodatkiem do zup, dań z ryżem, a także potraw z jajkami i glonami morskimi.
Dlaczego gąska sosnowa jest tak droga?
Gąska sosnowa, obok białej trufli, należy do najdroższych grzybów świata. W Japonii, gdzie są szczególnie cenione, ich cena może osiągnąć nawet dwa tysiące euro za kilogram. Ich wartość wynika z faktu, że nie można ich uprawiać – gąski sosnowe rosną wyłącznie w naturalnym środowisku.
Gąska sosnowa w Polsce
Historia gąski sosnowej w Polsce sięga 1921 roku, kiedy to po raz pierwszy odnotowano jej występowanie. Przez lata uznawana była za gatunek wymarły, aż do 2021 roku, kiedy to grzybiarze ponownie natknęli się na jej stanowiska w Gdańsku oraz w gminie Zawoja w województwie małopolskim. To daje nadzieję, że i w kolejnych sezonach będziemy mieli okazję na znalezienie tego cennego grzyba.
Jak rozpoznać gąskę sosnową?
Gąska sosnowa jest łatwa do pomylenia z innymi gatunkami, dlatego jej zbieranie powinno być zarezerwowane dla doświadczonych grzybiarzy. Młode okazy mają brązowy, stożkowaty kapelusz z brzegami zawiniętymi ku trzonowi. Trzon jest sprężysty, brązowo-biały, bulwiasty. Miąższ jest jędrny. Grzyb ma charakterystyczny aromat cynamonu.
Uwaga! Warto pamiętać, że gąska sosnowa może być mylona z gąską ognistą, która jest trująca, lub z niejadalną włośnianką korzeniastą. Dlatego zbierając te cenne grzyby, należy zachować szczególną ostrożność.
W Polsce, mimo że gąska sosnowa nie jest objęta ochroną i można ją swobodnie zbierać, nie da się na niej legalnie zarobić. Powodem jest brak tego grzyba na liście dopuszczonych do obrotu handlowego. W praktyce oznacza to, iż gąski sosnowe nadają się jedynie do własnej konsumpcji, ale sprzedaż jest całkowicie zabroniona.