Choć, jak pokazują dane, z roku na rok jakość powietrza w Katowicach się poprawia, to jednak wciąż pozostawia wiele do życzenia. Dlatego pod koniec października Urząd Miasta Katowice rozpoczął akcję #nieTruj, w ramach której wszystkie dzielnice miasta odwiedzi specjalny smogobus. Podróżują nim urzędnicy, którzy zarówno zachęcają mieszkańców do wymiany kotłów węglowych przy wsparciu finansowym miasta, jak i przyjmują wnioski w tej sprawie.
materiały prasowe
- Główną przyczyną powstawania smogu w naszym regionie są stare kotły węglowe. Choć jako jedno z niewielu miast w Polsce nie mamy limitów na dotacje do ich wymiany, to wciąż aż 18 tysięcy gospodarstw domowych nie skorzystało z tej możliwości. Dlatego postanowiliśmy wysłać do katowickich dzielnic smogobus, by w ten sposób zmotywować mieszkańców do składania wniosków o wymianę „kopciuchów”. Oferujemy dofinansowanie w wysokości do 10 000 zł – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic i dodaje, że w latach 2015-2019 dzięki miejskiemu programowi udało się dofinansować wymianę 3735 źródeł ciepła kosztem 30,7 mln zł. Dotacje mogą otrzymać osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe, osoby prawne i przedsiębiorcy.
Smogobus do połowy grudnia odwiedzi 25 lokalizacji w Katowicach. Harmonogram wizyt w dzielnicach dostępny jest na stronie internetowej nietruj.katowice.eu. Miejscy eksperci są dostępni dla mieszkańców w dni powszednie w godz. od 17.00 do 19.00 oraz w soboty w godz. od 12.00 do 15.00.
Akcja skierowana jest nie tylko do posiadaczy „kopciuchów”. – Wielu z nas ma bliskich lub znajomych, którzy korzystają z kotłów węglowych. Nasze doświadczenia pokazują, że nawet krótka rozmowa na ten temat z członkami rodziny czy sąsiadami może wpłynąć na ich decyzję w zakresie wymiany kotła. Każdy jeden wymieniony kocioł to realne korzyści dla wszystkich katowiczan – dodaje prezydent Marcin Krupa.
materiały prasowe
Kogo trują kotły węglowe?
Katowicka akcja #nieTruj wychodzi także na potrzeby mieszkańców w czasie pandemii. – Dzięki obecności smogobusa w dzielnicach nie trzeba przychodzić do urzędu. W smogobusie rygorystycznie przestrzegamy wszelkich zaleceń sanitarnych. Zależy nam na bezpośrednim dotarciu do mieszkańców. Poza przyjmowaniem wniosków będziemy także informować mieszkańców Katowic o ekologicznych sposobach ogrzewania mieszkań i domów, finansowych systemach wsparcia miasta, w tym o programie dotacji celowych na zmianę systemu ogrzewania oraz montażu odnawialnych źródeł energii czy o programie „Czyste powietrze” - mówi Daniel Wolny, kierownik Biura Zarządzania Energią w Urzędzie Miasta Katowice.
Działania miasta przynoszą efekty. Z roku na rok jakość powietrza się poprawia. Dane „Systemu monitoringu jakości powietrza” Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska pokazują, że 2019 rok charakteryzował się najlepszą jakością powietrza w historii pomiarów. Dla wskaźnika PM10 (parametr określający ilość zawieszonych w metrze sześciennym powietrza cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 10 mikrometrów) średnia miesięczna w 2019 r. wyniosła 33. Dla porównania w 2018 r. było to 40, a w 2017 r. – 41, natomiast w 2010 r. średnioroczny wskaźnik PM10 wyniósł aż 52. Również tegoroczne dane za okres styczeń – październik są najlepsze w historii.
materiały prasowe
Pomimo optymistycznych danych, niestety do ideału wciąż daleko. W sezonie grzewczym wciąż zdarzają się bezwietrzne dni, podczas których smog jest szczególnie dotkliwy. Dlatego jednym z elementów kampanii #nieTruj jest wykorzystanie wyników badań przeprowadzonych na Śląsku. Pokazują one model opadania pyłów wydobywających się kotłów węglowych wraz z ukazaniem jego wpływu na bezpośrednie sąsiedztwo. Ma to kluczowe znaczenie ze względu na zwiększenie zainteresowania problemem w lokalnych społecznościach oraz wywieranie społecznej presji. - Badanie pokazało, że największy opad pyłu odnotowano w odległości od 20 do 40 metrów od źródła ciepła, w kierunku zgodnym z wiejącym wiatrem. Palący w „kopciuchach” w największym stopniu trują więc osoby w swoim najbliższym otoczeniu. Dla przykładu 20-40 metrów to dwa lub trzy najbliższe domy jednorodzinne lub budynki mieszkalne – podkreśla Gabriela Procyk, specjalista ds. ochrony środowiska w SGS Polska Sp. z o.o.
Warto przypomnieć, że od 2015 roku Katowice zintensyfikowały program wymiany starych kotłów węglowych, które w głównej mierze przyczyniają się do wytwarzania smogu. W latach 2015 - 2019 dofinansowały kosztem 30,7 mln zł wymianę 3735 źródeł ciepła. W mieście kładziony jest także duży nacisk na popularyzację transportu publicznego – m.in. poprzez zakup w latach 2015 - 2019 aż 120 nowych autobusów, w tym elektrycznych (projekt o łącznej wartości 151 mln zł) czy też ukończoną w tym roku budowę trzech centrów przesiadkowych (koszt 240 mln zł). Dodatkowo od 2014 roku realizowane są projekty termomodernizacji budynków o wartości ponad 100 mln zł. Ponadto od 2019 r. w Katowicach działa największy w Polsce system monitoringu jakości powietrza - poprzez stronę powietrze.katowice.eu każdy mieszkaniec może sprawdzić jakość powietrza w swojej okolicy.
