Misja Specjalna w RMF FM!
Wszystkie odcinki do słuchania - TUTAJ!
Projekt Venona
Przez następne trzy lata kryptoanalitycy Clarka próbowali poznać metody szyfrowania stosowane przez Moskwę. Mijały miesiące i lata, a szyfr radziecki nadal był tylko zlepkiem niezrozumiałych liter. I wtedy pojawił się geniusz, który miał dokonać przełomu - Meredith Gardner!
Meredith Gardner - lingwista. Znał siedem języków, w tym japoński, którego podobno nauczył się w trzy miesiące. Oprócz tego czytał w sześciu innych językach, między innymi w starożytnej grece i sanskrycie. W październiku 1945 skończył 33 lata i bardzo nie lubił opowiadać o swojej pracy.
Gardner jakkolwiek zdolny, do złamania szyfru potrzebował solidnego materiału. I tu z pomocą przyszli Finowie. Finowie od 1939 roku prowadzili wojnę z ZSRR. Najpierw samodzielnie, a potem u boku Niemców. W toku działań wojennych zdobyli radziecką książkę kodów. W 1944 roku fiński wywiad radiowy sprzedał OSS tę księgę oraz bogaty zbiór dokumentów dotyczących radzieckich szyfrów. Jeśli Gardner ucieszył się z prezentu, to po dokładnym przejrzeniu książki, musiał stwierdzić, że na niewiele się ona przyda. Dlaczego? Okazało się, że zapisane na 1500 stronach kody to tylko część szyfru, ponieważ radzieccy szyfranci stosowali podwójne kodowanie. Czyli raz zaszyfrowany tekst szyfrowali ponownie, używając jednorazowego kodu nadsyłanego z Moskwy.
To podwójne szyfrowanie gwarantowało całkowite bezpieczeństwo. O ile ktoś nie popełni błędu. Taki błąd popełniono dwa razy: latem 1941, gdy rozpoczęła się wojna niemiecko-radziecka. I w 1945 roku, kiedy ilość dokumentów nadsyłanych z Londynu i Waszyngtonu była tak ogromna, że centrala NKWD w Moskwie nie poradziła sobie z nadsyłaniem nowych zestawów kodów.
Dlatego szyfranci używali starych, być może nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Dla zespołu Venony otworzyła się wąska ścieżka, która mogła doprowadzić do sukcesu. No ale na razie jednak ta ścieżka była niepewna. I wtedy, a był początek września 1945 roku, z ambasady radzieckiej w Ottawie uciekł szyfrant. Oleg Guzenko...
Misja Specjalna w RMF FM
Posłuchajcie historii, które poruszyły całym światem! II wojna światowa, zamach na papieża, zbiorowe samobójstwo w Jonestown w Gujanie, tajemnice wojskowe i zagadki szpiegowskie zebraliśmy dla Was w jednym cyklu. To nasza Misja Specjalna!
Największe zagadki historii odkrywają dla Was dziennikarze, prowadzący i pracownicy RMF FM!
