Pierniki warszawskie z mąki żytniej

Przedwojenny przepis na fit pierniki! Pierwsze dni grudnia to idealny czas na przygotowanie świątecznych pierniczków. Na początku XX wieku pierniki często były pieczone z mąki żytniej lub mieszanki mąki żytniej i pszennej. Do ciasta nie dodawano także jajek, ani innych składników poza miodem, sodą i przyprawami. W tym przepisie nie ma także białego cukru, ani tłuszczu!
Fot. Miranda Ekiert

Składniki

  • 500 g mąki żytniej
  • 2 szklanki naturalnego miodu
  • 50 ml spirytusu
  • 1 łyżeczka sody oczyszczonej
  • 1 opakowanie przyprawy korzennej do piernika
  • 1 łyżeczka skórki otartej z pomarańczy lub kilka kropli aromatu pomarańczowego

Przygotowanie

  1. Mąkę żytnią wsypujemy do dużego rondla o grubym dnie lub na dużą, głęboką patelnię i prażymy na dość silnym ogniu. Bez dodatku wody ani tłuszczu! Mąka musi zmienić kolor na beżowy, a w czasie samego podgrzewania wydziela się całkiem sporo dymu.
     
  2. W drugim garnku rozgrzewamy miód, tak aby miał całkiem płynną konsystencję, nie można go jednak zagotować. 
     
  3. Sodę oczyszczoną rozpuszczamy w łyżce zimnej wody.
     
  4. Do ciepłego, ale nie gorącego miodu, wlewamy spirytus. Następnie wsypujemy uprażoną mąkę, dodajemy skórkę z pomarańczy, przyprawę korzenną oraz rozpuszczoną sodę oczyszczoną.
     
  5. Ciasto na pierniki zarabiamy rękoma ok. 25 – 30 minut, aż będzie ciemne, zwarte i sprężyste. Dobrze wyrobione ciasto powinno swobodnie odchodzić od ręki oraz od blatu lub naczynia.
     
  6. Ciasto odstawiamy na 30 minut w chłodne miejsce, a następnie rozwałkowujemy na grubość 0,5 cm. Wycinamy pierniczki za pomocą foremek i układamy na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Pieczemy w piekarniku nagrzanym do 180 stopni C około 10-15 minut.
     
  7. Upieczone ciastka studzimy na desce lub kratce. Żytnie pierniczki są dość twarde więc przekładamy je do szczelnego słoja lub puszki, aby zmiękły i nabrały wilgoci. Dla szybszego efektu do pojemnika z pierniczkami można włożyć kawałki skórek z owoców – jabłek, pomarańczy lub bananów. Można też włożyć kawałki jabłka, trzeba jednak pamiętać o regularnym ich wymienianiu, aby nie pojawiła się pleśń.
     
  8. Na kilka dni przed świętami dekorujemy nasze pierniki lukrem lub czekoladą, albo pozostawiamy je w formie naturalnej – wtedy są to naprawdę fit ciastka. Nie zawierają białego cukru, jajek, ani tłuszczu.