Czas powstania
Okazuje się, że za najstarszą znaną polską kolędę uznaje się utwór zatytułowany: „Zdrow bądź, krolu anielski”. Jej tekst został zapisany w kazaniu Jana Szczekny, późniejszego mnicha cysterskiego i spowiednika królowej Jadwigi, a miało to miejsce w 1424 roku. To najprawdopodobniej przekład pieśni z języka czeskiego lub łacińskiego. Co ciekawe, tekst oryginalny nie ma zapisu nutowego. Polską wersję utworu odnalazł w XIX w. Aleksander Brückner w rękopisie Biblioteki Załuskich w Petersburgu.
„Zdrow bądź, krolu anielski”: Tekst utworu
„Zdrow bądź, krolu anielski” liczy od 14 do 17 wersów, w zależności od zapisu. Trzy znane warianty redakcji pochodzą z XV w. Sam podział tekstu na strofy i wersety przyjęto za Brücknerem, a wygląda ona następująco:
Zdrow bądź, krolu anjelski
K nam na świat w ciele przyszły,
Tyś zajiste Bog skryty,
W święte czyste ciało wlity.
Zdrow bądź, Stworzycielu
Wszego stworzenia,
Narodziłś się w ucirpienie
Prze swego luda zawinienia.
Zdrow bądź, Panie, ot Panny
Jenżś się narodził za ny.
Zdrow bądź, Jesu Kryste, krolu,
Racz przyjęci naszę chwałę.
Racz daci dobre skonanie
Prze twej matki zasłużenie,
Abychom cię wżdy chwalili,
Z tobą wiecznie krolowali.
Amen