Dokąd nocą tupta... żuk gnojarz? Czy owad podróżuje po śladach Drogi Mlecznej?

Kilka lat temu świat nauki poważnie zainteresował się wędrówkami żuka gnojarza. Wówczas badacze doszli do wniosku, że te niepozorne zwierzątka mogą toczyć swoje "skarby" sugerując się śladem Drogi Mlecznej. Mimo, że brzmi to odrobinę zabawnie, specjaliści postanowili pochylić się nad żywotem owadów i szczegółowo zbadać tę sprawę...

Dokąd nocą tupta... żuk?

W 2013 roku badacze z Europy i Afryki Południowej opublikowali na łamach czasopisma "Current Biology" specjalny raport dotyczący żuka gnojarza i sposobu nawigacji, jaki stosuje to małe stworzenie w czasie swoich wędrówek. Naukowcy stwierdzili, że owad orientuje się w świecie sugerując się światłem gwiazd Drogi Mlecznej. 

Odkrycie, które brzmi dość zabawnie, doczekało się nawet naukowego Antynobla w dziedzinie biologii i astronomii. 

Żuk gnojarz i prezydent Łukaszenka warci Antynobli
Na Uniwersytecie Harvarda, tradycyjnie przed początkiem sezonu Nagród Nobla wręczono Antynoble - nagrody dla najbardziej dziwacznych odkryć naukowych. Wyróżnienia dla twórców prac naukowych, które "najpierw śmieszą, a potem dają do myślenia" przyznała po raz 23. redakcja "Annals of Improbable Research", pod przewodnictwem ich pomysłodawcy Marca Abrahamsa. Wśród obiektów badań, które zasłużyły na nagrodę wskazano między innymi... prezydenta Białorusi i zapatrzonego w gwiazdy żuka gnojarza.

Przypomnijmy, międzynarodowa grupa odkrywców przeprowadziła serię eksperymentów w planetarium, by potwierdzić, że żuki zapatrzone są w gwiazdy - owady miały wówczas oczy zasłonięte specjalnymi przesłonami, a kierunek swojej wędrówki miały warunkować za pomocą analizy gwiazd. Badacze stwierdzili również, że żuki wdrapują się na swoje kule, by stamtąd zlokalizować dostępne źródła światła na niebie jeszcze przed podróżą.

"To, w jakim kierunku się poruszają, jest żukom gnojarzom raczej obojętne. Ważne jest jedno: wziąć, co swoje i szybko się oddalić od nawozu i pozostałych zainteresowanych" – tłumaczy prof. Marcus Byrne z Wits University w Johannesburgu (RPA), cytowany w serwisie "Science Daily".

Czy żuki rzeczywiście skupiają się akurat na Drodze Mlecznej, czy może bardziej na silniejszym świetle Księżyca i Słońca? Badania trwają. Wiadomo, że podążanie żuczków za światłem ma dla nich kluczowe znaczenie, a ich nadrzędnym działaniem jest to, by w linii prostej odchodzić z kulką jak najdalej od innych osobników i nie wracać w to samo miejsce. 

Naukowcy postanowili w 2016 roku zweryfikować swoje dotychczasowe wyniki eksperymentów i zaprezentować nowe wnioski...

Nurtującej kwestii tuptających żuków przyjrzał się bliżej Grzegorz Jasiński w programie Krzysztofa Urbaniaka "Wszystko w temacie". 

 

Zobacz także