Niezwykle cenne odkrycie
Do tej pory za najstarsze szczątki ludzkie odnalezione w naszym kraju uważano trzy zęby członowe, należące do neandertalczyka; zdaniem badaczy mogą liczyć 52-42 tys. lat! Teraz jednak palmę pierwszeństwa muszą oddać… dziecięcym paliczkom! Właśnie tak bowiem scharakteryzowano kości ludzkie odnalezione w Jaskini Ciemnej w województwie małopolskim. Te z kolei – według naukowców – mogą mieć ponad 100 tys. lat i należeć do neandertalskiego dziecka. Jak przyznaje w rozmowie z PAP prof. Paweł Valde-Nowak z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie:
"Odkryte przez nasz zespół kości w Jaskini Ciemnej są najstarszymi ludzkimi szczątkami z obszaru Polski. Mają około 115 tys. lat."
Czy to mógł być atak?
Uwagę badaczy zajmujących się odkryciem mocno przykuwa zastanawiająca porowatość powierzchni – kości te odznaczają się bowiem licznymi dziurkami, a całość przypomina sito:
„Z analiz wynika, że jest to efekt przejścia obu kości przez system trawienny dużego ptaka. To pierwszy taki znany przykład z epoki lodowcowej.”
– zdradza prof. Valde-Nowak, dodając, że ptak mógł zaatakować neandertalczyka, a nawet go…skonsumować! Niestety zły stan kości uniemożliwia przeprowadzenie dokładniejszych badań DNA.
"Nie mamy jednak wątpliwości, że są to szczątki neandertalskie, bo pochodzą z bardzo głębokiej warstwy jaskini, znajdującej się kilka metrów pod współczesną powierzchnią. Zachowały się w niej też typowe narzędzia kamienne, używane przez neandertalczyka."
– dodaje profesor.
Neandertalczyk jako brat
Co ciekawe, same szczątki odnaleziono już jakiś czas temu, a badania wykopaliskowe w Jaskini Ciemnej trwają od kilku dekad. Ludzkie kości były jednak przemieszane ze szczątkami zwierzęcymi i dopiero teraz badacze odkryli, że niektóre z nich znacznie różnią się od pozostałych. Dokładniejsza analiza wykazała, że są to paliczki. Neandertalczycy zamieszkiwali Europę w epoce lodowcowej na długo przed przybyciem ludzi współczesnych ‒ czyli około 300 tys. lat temu. W nauce coraz częściej są uznawani raczej za „braci” niż za przodków człowieka współczesnego. Badania pochodzące z ostatnich lat także mocniej akcentują wkład neandertalczyków w rozwój ludzkości: według nich to właśnie przedstawiciele Homo neanderthalensis są autorami części rysunków naskalnych znanych z europejskich jaskiń – tych, których wiek szacuje się na ponad 64 tys. lat. Dodatkowo przeprowadzone badania DNA dowiodły, że człowiek współczesny krzyżował się z neandertalczykiem.