Po co nam migdałki?
Znajdujące się w obrębie gardła migdałki, szczególnie w dzieciństwie, pełnią rolę ochronną przed patogenami, które próbują wniknąć do układu oddechowego. W prawidłowych warunkach kształtem i strukturą przypominają różyczki kalafiora i pokryte są różową błoną śluzową. Każdy migdałek posiada kilka lub nawet kilkanaście kryp, czyli małych zakłębień. Dzięki nim znajdujące się w błonie komórki odpornościowe są w stanie efektywnie wykrywać i unicestwiać wspomniane wcześniej patogeny.
Kamienie migdałkowe: przyczyny
Czasami na migdałkach możemy zaobserwować biały lub lekko żółty nalot. Pierwszym skojarzeniem może być początkowe stadium anginy bakteryjnej, kiedy to w gardle pojawiają się ropne nacieki. W niektórych przypadkach nie będzie to objaw choroby, a kamienie migdałkowe, znane też pod nazwą czopy migdałkowe. Są to niewielkie grudki o różnej konsystencji, która zazwyczaj łatwo rozciera się w palcach. W jaki sposób w migdałkach tworzą się kamienie? Zmagają się z nimi najczęściej osoby, u których powtarzają się infekcje w obrębie gardła, a w szczególności anginy. Po takich zapaleniach w jamie ustnej dochodzi do zmian – krypty poszerzają się i pojawiają się w nich uchyłki bądź blizny. Tam natomiast wytwarzają się wspomniane czopy, czyli martwe materie organiczne.
Kamienie migdałkowe, fot. Shutterstock
Kamienie migdałkowe: objawy
Kamienie mogą nie powodować bólu, ale niektórzy ludzie odczuwają dyskomfort w gardle lub uczucie „ciała obcego” bądź „guli”. Często występuje natomiast nieświeży oddech (halitoza), który uważany jest za główny objaw. Niekiedy wyczuwalny może być też metaliczny posmak. Chorzy skarżą się też na ból w gardle, który promieniuje aż do ucha.
Jak usunąć kamienie migdałkowe?
Leczenie kamieni migdałkowych zależy od ich wielkości, nasilenia objawów oraz tego, jak często się pojawiają. Istnieje kilka metod leczenia, od domowych sposobów po interwencje medyczne. Oto przegląd dostępnych metod:
Domowe sposoby
- Płukanie gardła słoną wodą (roztworem soli fizjologicznej) może pomóc w usunięciu mniejszych kamieni migdałkowych oraz zmniejszyć dyskomfort. Płukanie może także redukować bakterie w jamie ustnej i tym samym zmniejszać nieprzyjemny zapach. Płukanie może być skuteczne również przy użyciu specjalnych płynów do płukania ust z antyseptykami lub wodą utlenioną.
- Usuwanie mechaniczne za pomocą np. bawełnianego patyczka, ale to nie jest zalecane, ponieważ może to prowadzić do podrażnienia lub krwawienia. Usuwanie kamieni w ten sposób powinno być wykonywane ostrożnie, najlepiej w warunkach sterylnych.
- Użycie irygatora dentystycznego, który stosowany na niskim ciśnieniu może pomóc w usunięciu kamieni z migdałków. Jest to mniej inwazyjna metoda niż usuwanie mechaniczne.
Medyczne sposoby leczenia
- Laserowe usuwanie krypt (Laser Cryptolysis): jest to zabieg, w którym przy użyciu lasera wygładza się powierzchnię migdałków, zmniejszając liczbę krypt, gdzie mogą się tworzyć kamienie. Procedura ta jest stosunkowo mało inwazyjna, a pacjenci mogą szybko wrócić do normalnych czynności. Laser cryptolysis może być skuteczną metodą dla osób, które regularnie mają problemy z kamieniami migdałkowymi.
- Wycięcie migdałków (Tonsillektomia): w przypadku nawracających, dużych kamieni migdałkowych lub związanych z nimi powikłań (jak częste infekcje migdałków lub przewlekły dyskomfort), lekarz może zasugerować tonsillektomię, czyli usunięcie migdałków. Jest to skuteczna metoda, ponieważ usuwa przyczynę powstawania kamieni. Tonsillektomia jest zalecana tylko w ostateczności, gdy inne metody leczenia nie przyniosły rezultatów, ponieważ migdałki pełnią ważną funkcję w układzie odpornościowym.
