"Piorun nie zawsze strzela w najwyższy punkt. Dąży jednak do uziemienia i trzeba mu jak najbardziej przeszkodzić, by nie wybrał nas za przewodnik do ziemi, izolując się maksymalnie od podłoża. Osiągnięcie to np. kucając na plecaku, mając stopy złączone i jeden punkt styku ciała z plecakiem czy glebą! Te stopy razem i generalnie jeden punkt styku są by uniknąć porażenia przez napięcie krokowe lub dotykowe" - zauważa przewodniczka tatrzańska Maja Sindalska - administratorka strony Aktualne warunki w górach.
Burza w górach. Gdy ją słyszysz - zawracaj
Statystyki Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego potwierdzają, że większość zdarzeń związanych z burzami ma miejsce w lipcu i sierpniu oraz w czerwcu. Parkowcy, toprowcy i pracownicy IMGW przyznają, że zjawiska burzowe, które wiążą się z frontem są niezależne od pory dnia, natomiast zjawiska burzowe, które wiążą się z konwekcją są bardziej skumulowane w południe i po południu, dlatego najrozsądniej jest zaczynać swoje wędrówki skoro świt. A w południe czy po południu schodzić już w doliny, by uniknąć spotkania z burzą.
Sprawdź pogodę przed wyjściem na szlak
Zawsze należy pamiętać o tym, by przed wyjściem na szlak sprawdzić prognozę pogody! Tutaj z pomocą mogą przyjść aplikacje w telefonach, Pogodynka.pl, informacje publikowane na stronie TOPR, czy komunikaty turystyczne TPN.
Jak daleko jest burza?
Bez specjalistycznego sprzętu możemy oszacować, jak daleko jest burza. Wystarczy odrobina skupienia. Jeżeli widzimy błyskawicę – zaczynamy liczyć do momentu, gdy usłyszymy grzmot. W zaokrągleniu 3 sekundy to odległość 1 kilometra... albo odwrotnie 1 sekunda to około 340 metrów.
W ramach akcji Akademia Górska TOPR, w jednym ze swoich filmów, specjaliści przypominają również o słynnnej zasadzie "30-30"
Reguła 30-30
Reguła 30-30 jest bardzo prosta. Już tłumaczymy na czym polega. Jeśli od błyskawicy do grzmotu jest mniej niż 30 sekund - szukaj schronienia. A z ukrycia wyjdź 30 minut po ostatnim grzmocie.
fot. Zakopane/shutterstock.com
Burza w górach. Co robić? Czego unikać?
Jeżeli wszelkie znaki na Ziemi i niebie wskazują na zbliżającą się burzę należy zawrócić, zmienić plany, zejść z wierzchołków, grani. Nie należy zwlekać ani chwili. Toprowcy apelują, by zacząć schodzić w dół doliny - im niżej tym bezpieczniej.
Spokojnie znajdź bezpieczne miejsce
Ale ważne jest również zachowanie spokoju - schodzimy bez paniki - pośpiech może sprowadzić jeszcze większe zagrożenie - zbiegający turysta może się potknąć. Ratownicy mają w swoich kronikach przypadki tego typu wypadków - turystka chciała uciec przed burzą z Czarnego Stawu pod Rysami w stronę Morskiego Oka. Zbiegając potknęła się i uderzyła głową o kamienie. Zmarła na miejscu.
Jeżeli nie zdążymy zejść - powinniśmy przeczekać burzę w miejscu, w którym się znajdujemy. Nie powinniśmy jednak robić tego w ciekach wodnych, żlebach, w potoczkach - w tych formacjach może przepływać ładunek pioruna, który uderzył gdzieś dalej.
Unikaj skał, metalowych zabezpieczeń, jaskiń, cieków wodnych
Musimy również oddalić się od odcinków zabezpieczonych klamrami, łańcuchami, drabinkami. W dolinach nie powinniśmy chronić się pod samotnymi drzewami.
Naszą ochroną przed deszczem powinny być ubrania - dlatego zawsze należy mieć w plecaku kurtkę, rękawiczki, czapkę - przy nagłym spadku temperatury to one uchronią nas przed wychłodzeniem.
Jeżeli znajdujemy się blisko skały nie powinniśmy być bliżej niż metr od niej; jeżeli jest ona nad naszymi głowami to zalecana odległość wynosi aż 3 metry.
Nie chowajmy się również w jaskiniach - mokre skały są doskonałym przewodnikiem ładunku elektrycznego, istnieje również ryzyko, że woda może wedrzeć się do środka nas zalać.
Przeczekaj burzę w bezpiecznej pozycji
Jak przeczekać burzę w bezpiecznym miejscu? Ratownicy radzą stać w rozkroku, a najlepiej - jeżeli jest taka możliwość - kucać ze złączonymi stopami. Warto wykorzystać plecak, jako izolację od podłoża. Jeśli jesteśmy w grupie - należy się rozłączyć, nie trzymać za ręce, zachować bezpieczną odległość.
Burza w górach. Akademia Górska TOPR radzi
Jak przypominają pracownicy Tatrzańskiego Parku Narodowego, burza w górach to najgroźniejsze zjawisko tatrzańskiego lata. Uderzenia pioruna zdarzały się i na wyniosłych szczytach, i na bezpiecznej – zdawałoby się – ścieżce wokół Morskiego Oka. Piorun może uderzyć nie tylko bezpośrednio pod burzową chmurą, ale i w odległości kilku kilometrów od jej krawędzi – przy czystym niebie i słońcu świecącym nad nami. Warto pamiętać również o tym, że piorun może uderzyć w to samo miejsce.
By dowiedzieć się więcej, warto zapoznać się z pierwszym filmem z serii "Akademia Górska TOPR" pt. "Burze".
Burza w górach. Turysta poparzony piorunem. Co robić?
Warto pamiętać o tym, że wbrew powszechnej opinii, telefon komórkowy nie ściągnie na nas pioruna. Oczywiście można go wyłączyć i koniecznie zabezpieczyć przed deszczem. To on może uratować nam zdrowie lub życie w razie wypadku w górach, więc należy go odpowiednio zabezpieczyć. Bez niego nie wezwiemy pomocy.
Każda osoba porażona piorunem musi trafić do szpitala
Co zrobić, w momencie, gdy ktoś w naszym otoczeniu zostanie porażony prądem?
Wystarczy zapamiętać prosty schemat - wzywamy pomoc, następnie sprawdzamy czy poszkodowany znajduje się w bezpiecznym miejscu(czy jest na krawędzi i może spaść, czy znajduje się w miejscu, gdzie może zagrażają mu kamienie, woda, kolejny piorun). Pamiętajmy o tym, że piorun może uderzyć drugi raz w to samo miejsce, więc przed podejściem musimy zapewnić sobie i poszkodowanemu bezpieczeństwo. Następnie sprawdzamy czy osoba porażona piorunem jest przytomna. Jeżeli tak, kontrolujemy oddech i chronimy przed wychłodzeniem czekając na pomoc.
Bezpłatna aplikacja RATUNEK - prosty sposób, by wezwać pomoc
Jeżeli poszkodowany nie oddycha zaczynamy resuscytację do momentu pojawienia się ratowników lub powrotu oddechu. Osoba ratująca efektywne uciskanie klatki piersiowej prowadzi z częstotliwością nie mniejszą niż 100 uciśnięć na minutę. Wdmuchiwanie powietrza nie jest niezbędne.
fot. Tatry/shutterstock.com
