Bocianie sejmiki i niezwykła podróż do ciepłych krajów
Życie bocianów od lat fascynuje miłośników przyrody. Nasz kraj jest ostoją tych ptaków, bowiem szacuje się, że w Polsce gniazduje około 50 tysięcy par. To sprawia, że plasujemy się na pierwszym miejscu wśród krajów europejskich, które wybierają na lęgi. Jednak każdego roku pod koniec wakacji całymi rodzinami ruszają do Afryki. Przed nimi długa droga. Muszą przebyć tysiące kilometrów, by dotrzeć do miejsc zimowiska. Wcześniej jednak sporo przygotowań i sejmiki bocianie, które dla nas mogą być pierwszym sygnałem zbliżającej jesieni.
fot. shutterstock
Kiedy bociany odlatują na zimowiska?
Czerwononogi organizują sejmiki bocianie w sierpniu. To znak, że już wkrótce wyruszą na zimowiska. Wówczas ptaki gromadzą się w dużych grupach, na łąkach i polach, by wspólnie żerować i przekazać młodym wiedzę na temat... szybowania. Debiutanci muszą nauczyć się wykorzystywać powstające dzięki nagrzanej ziemi prądy powietrzne. Dlaczego? Ta umiejętność ułatwi im podróż i sprawi, że oszczędzą sporo sił, rezygnując z aktywnego lotu. Gromadzenie energii i trenowanie przed długą podróżą jest niezwykle ważne. Przypomnijmy, zwierzęta każdego dnia muszą pokonać 200-250 kilometrów. Po „omówieniu” wyprawy bociany grupami ruszają na zimowiska do środkowej i południowej Afryki, gdzie dotrą za kilka tygodni. A niektóre dopiero w listopadzie.
fot. shutterstock
Dokąd lecą? Gdzie bociany zimują?
Bociany, które zazwyczaj wylatują z Polski w połowie sierpnia, mają doskonale zaplanowaną trasę wycieczki. Z najmniejszymi szczegółami. Naukowcy badający ich migracje przyznają, że zwierzęta wypracowały niezwykły system, a ich przygotowania do wyprawy są godne podziwu. Jak czytamy na stronie Lasów Państwowych:
Najpierw polskie czerwononogi udają się do Turcji, przelatując nad cieśniną Bosfor, gdzie spotykają się bocianami z innych krajów i łączą się w liczniejsze grupy. Dalej trasa przewiduje takie atrakcje, jak lot nad wybrzeżem Morza Śródziemnego, doliną Jordanu, półwyspem Synaj, oraz jedną z najdłuższych rzek na świecie, Nilem.
Dokąd bociany wybierają się najczęściej? Z dostępnych danych wynika, że ptaki spędzają zimę w różnych rejonach Afryki – od Egiptu przez Ugandę, Etiopię, Sudan, Czad, Nigerię czy Republikę Południowej Afryki.
fot. shutterstock
Dlaczego bociany wylatują z Polski?
Jednym z pytań, które nasuwa się przy corocznych migracjach pięknych czerwononogów, jest: dlaczego wylatują? Skąd wiedzą, gdzie mają lecieć? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Na takie zachowanie ma wpływ wiele czynników.
Brak jedzenia
Nie chodzi tu o chłód, a brak jedzenia. Nie wszyscy wiedzą, że zwierzęta te tolerują niskie temperatury, jednak mróz i śnieg uniemożliwiają im żerowanie, dodatkowo – baza pokarmowa w miesiącach zmiowych na terenie naszego kraju jest dla tych zwierząt niewystarczająca.
Hormony
Naukowcy zwracają również uwagę na genetyczne uwarunkowania i hormony, wpływające na zachowanie ptaków. Chodzi o przysadkę mózgową, która w odpowiednim momencie daje znać, że przyszedł czas na przygotowania do podróży i lot do ciepłych krajów.
Dawno, dawno temu….
Naukowcy nie wykluczają też tego, co działo się wiele lat temu. Ich zdaniem przyczyną migracji może być również wcześniejsze zlodowacenie terenów lęgowych.
Przesuwanie się lodowca na południe wymuszało na nich poszukiwanie terenów, gdzie mogłyby przetrwać niekorzystne dla nich warunki środowiskowe. W ten sposób, przemieszczając się, dotarły do Afryki. W momencie, gdy lodowiec zaczął zanikać, ptaki wracały na północ – informują badacze.
fot. shutterstock